۱۳۹۹ بهمن ۱۲, یکشنبه

پدر فرانکلین

بهمن ۱۳۰۴: ۹۵ سال پیش در چنین روزی همایون صنعتی‌زاده در تهران زاده شد. «تمام انرژی و پول را صرف آنها که قرار است فردا مادر بشوند کنید، آنوقت شاید صد سال بعد ما صاحب یک جامعه با معرفت بشویم.»  

پدر همایون صنعتی‌زاده بازرگان و نویسنده بود.

تا دبیرستان را نزد پدربزرگ و مادربزرگش در کرمان گذراند. سپس به تهران آمد و در دبیرستان البرز درس خواند. به سبب نابسامانی کشور در جنگ جهانی دوم، مدرسه را رها کرد: «دبیرستان را به پایان نبردم. شهریور ۱۳۲۰ شد. شهر شلوغ و مملکت وضعش خراب شد.»

دیپلمش را بعدها در اصفهان گرفت: «یک دکان گرفتم و تابلو زدم و شدم کاسب. یک ماهی که کار کردم یک روز در باز شد و آقای صنعتی‌زاده (پدرش) تشریف آوردند تو. گفت چشمم روشن، آقا تجارتخانه باز کردنَ. کارت چطور است؟ چه کار می‌کنی؟ نشست یک ساعتی حرف زد. بعد گفت بیا با هم کار کنیم.»

او دیرزمانی را در پرورشگاهی که پدرش در کرمان داشت تلاش و کار کرد. در آنجا نام خانوادگی همه بچه‌ها را "صنعتی‌زاده" گذاشتند و او همواره به جزییات کار و پرورش بچه‌هایش می‌رسید.

به کاشت گل و گلاب‌گیری و مطالعه در ایران باستان می‌پرداخت.

او نخستین کارآفرین بازار کتاب در ایران است که همواره این رشته را "سازگاری فرهنگ و سودآوری بازار" می‌دانست و نخستین ناشری است که پرداخت حقوق کپی رایت را در ایران به میان آورد.

۳۳ ساله بود که در انتشار کتاب‌های درسی افغانستان پیشگام شد. چاپ افست کتاب‌های ایران را نیز پایه‌گذاری کرد: «وضع کتاب‌های درسی ایران خیلی خراب بود. شاه در هیأت دولت کتاب‌های تاریخ و جغرافی را پرت کرده بود و گفته بود این مزخرفات چیست؟ وزیر فرهنگ گفته بود ما مشکل چاپ داریم. به فرانکلین گفتیم کمک کند یک چاپخانه تأسیس کنیم و ناشران را جمع کردم و از کسانی مانند سید حسن تقی‌زاده کمک گرفتم. تقی‌زاده که از ایام جوانی به چاپ علاقمند بود، شد رئیس هیأت مدیره و من مدیر عامل. سهام افست را هم دادیم به ناشرانی که برای فرانکلین کتاب چاپ می‌کردند. سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی هم سهم عمده ای برداشت.»

۳۴ ساله بود که سرپرست مبارزه با بی‌سوادی قزوین شد و با کمک‌های دولتی و اختیاراتی از خدمات نیروی هوایی و مخابراتی و برپایی یک فرستنده رادیویی، ۸۰ هزار نفر را زیر پوشش آموزشی قرار داد.

همایون صنعتی‌زاده در ۸۴ ساگی در کرمان درگذشت.

اطلاعیه ۱۴۶۴ کمیته دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی با موضوع جان زندانیان دگر اندیش و منتقد در خطر است

جان زندانیان دگر اندیش و منتقد در خطر است این روزها، درکنار اخبار دلخراشی چون بحران بی‌آبی در خوزستان، افزایش مرگ و میر در اثر کرونا، ‌ فقر،...