یادگار دیرپای آن نوای ماندگار

۱۷ اسفند ۱۳۷۱؛ ۲۸ سال پیش در چنین روزی احمد عبادی در تهران درگذشت. او می گفت: «کار من اصلا بداهه‌نوازی است یعنی حالتی که در لحظه در مغز و روحم دارم هنگام نواختن منتقل می‌کنم.»

احمد عبادی در سال ۱۲۸۵ در تهران زاده شد. او می‌گفت: «موسیقی اصیل ایرانی در خانواده من شکل گرفت. پدرم میرزا عبدالله و عمویم آقا حسین‌قلی موسیقیدانان قدیم بودند و موسیقی ایران را شکل بخشیدند. شاگردان ایشان مانند درویشخان و صبا خودشان بعدها استادان برجسته شدند.»

در کودکی پدر را از دست داد. هشت ساله بود که سه‌تار پدر را با تنبک همراهی می‌کرد ولی شیفته ساز او بود: «یکی دو جلسه پیش پدرم کار کردم ولی بعد نزد خواهرهایم سه‌تار را خوب یاد گرفتم.»

۱۳ ساله بود که شاگرد عمویش شد و ۱۸ ساله بود که نخستین کنسرتش را داد: «من مثل صفحه یا نوار نیستم که همیشه به یک شکل و با یک حالت موسیقی‌ام را عرضه کنم بلکه کارم بداهه‌نوازی است.»

پس از پایان دبیرستان به استخدام وزارت پیشه و هنر و سپس اقتصاد و دارایی درآمد و از آنجا که بسیار فروتن و قانع بود، همیشه شاگردانش را رایگان آموزش می‌داد و حقوق اداره و بازنشستگی را کافی می‌دانست.

۲۵ ساله بود که نخستین بار آثاری از او بر صفحه گرامافون ضبط شد. او در این صفحه‌ها که یکی تکنوازی در دستگاه ماهور و دیگری همراهی با آواز شور رضاقلی ظلی است، هنوز به شیوه قدیم نواخته است.

۴۲ ساله بود که به پیشنهاد ترانه‌سرای مطرح آن زمان اسماعیل نواب صفا به رادیو رفت و تا بروز انقلاب ۵۷ همکاری‌اش را با رادیو ایران ادامه داد: «قدیم هرکس ناخن مضرابش تند و پنجه‌اش فرز بود سه‌تار را بلندتر و شلوغ‌تر می‌زد. من که به رادیو رفتم از شنوندگانم می‌شنیدم که صدای ساز چطور است و روی این اصل فاصله سیم‌ها از هم و سیم‌ها از صفحه ساز را کمی بیشتر کردم و از تک‌سیم‌ها بهره گرفتم و صدای ظریف‌تر و خوشایندتری از ساز درآوردم.»

احمد عبادی در ۸۶ سالگی در زادگاهش درگذشت.