پرسش طعنه‌آمیز کاربران: رهبر شیعیان جهان کیست؟

دیدار پاپ و آیت‌الله سیستانی بازتابی جهانی یافت. این دیدار در ایران نیز بحث‌های متنوعی برانگیخته است. اما سخنان شماری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی متوجه رهبر جمهوری اسلامی است که به اعتقاد آن‌ها "از قافله عقب است."

دیدار رهبر کاتولیک‌های جهان و مرجع عالی شیعیان در نجف، پشت درهای بسته و بدون تشریفات روز شنبه ۶ مارس (۱۶ اسفند) توجه بسیاری از رسانه‌ها و مردم جهان را به خود جلب کرد. بسیاری این دیدار را "تاریخی" خواندند. در عراق به مناسبت دیدار پاپ فرانسیس و آیت‌الله علی سیستانی ششم مارس را "روز ملی تسامح و همزیستی" اعلام کردند.

این در حالی است که در ایران از "بایکوت" خبر این دیدار از سوی صدا و سیما انتقاد شده است.

اما این دیدار در جهان ایرانیان مقیم شبکه‌های اجتماعی چه بازتابی داشت؟ با دنبال کردن هشتگ‌های #پاپ_فرانسیس و #آیت_الله_سیستانی در شبکه‌ها خصوصا در توییتر، محورهای اصلی بحث‌های کاربران مشخص می‌شود. اگرچه شمار زیادی از کاربران مشغول شوخی با دیدار دیروز هستند و وارد بحث‌های جدی به وجود آمده نمی‌شوند یا هستند کاربرانی که اعتقاد دارند "در کل، آخوند یعنی ویرانی"، اما بحث‌های قابل توجهی نیز در جریان است.

در حالی که دیدار بین پاپ و آیت‌الله سیستانی اتفاق افتاده است، در میان ایرانیان اما نام علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی زیاد شنیده می‌شود. یکی از کاربران نوشت که پیام این دیدار آن است که "آن‌هایی که در سال ۵۷ به دنبال رهبری جهان اسلام بودند خراب کردند." و دیگری نوشت: «خیلی زور دارد این‌ همه خرج کنی‌ و زور بزنی قطب شیعه و اسلام باشی دست آخر هم پاپ با سیستانی دیدار کند.»

یکی از کاربران نیز یادآوری کرد که پاپ در حالی با سیستانی دیدار کرده است که "آيت الله سيستانى نه بودجه چندهزار ميلياردى حكومتى مى‌گيرد، نه راديو تلويزيون در اختیارش است و نه اختيار عزل و نصب مقامات عالى را دارد. نامش هم در قانون اساسی عراق نيست."

برخی نیز انتقادات را به رویکرد بسته جمهوری اسلامی با حوزوی‌های ایران کشاندند: «اون وقتی که آقایان هرکس رو که عشق‌شان می‌کشید از مراجع جایزالتقلید اعلام می‌کردند، هرکس را هم عشق‌شان می‌کشید از مرجعیت ساقط، باید فکر امروز را می‌کردند! امروزی که نظرشان برای دنیا که هیچ، حتی برای متشرعین داخل هم چندان ارزشی ندارد.»

حوزه نجف و قم، اتحاد یا تقابل

بخشی از کاربران که دغدغه دینی مذهبی دارند این دیدار را به فرصتی برای صحبت کردن از "فرصت‌سوزی‌ها" بدل کردند. یکی از کاربران نوشت: «به تجربه ثابت شده که استاد از دست دادن فرصت‌ها هستیم. دیدار پاپ فرانسیس و آیت‌الله سیستانی که می‌توانست یک فرصت و بازنگری در برخی نگاه‌ها و حتی اندیشه‌ها باشد، متأسفانه تبدیل به صحنه اختلاف و درگیری سیاسی و تقابل حوزه قم و حوزه نجف و... شده است.»

مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم اما در بیانیه‌ای که در شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشت به مناسبت دیدار آیت الله سیستانی و پاپ فرانسیس نوشت که اینک فرصتی مغتنم برای عالمان شیعی، روحانیت، حوزه‌های علمیه و تشکل‌های حوزوی فراهم شده است تا با الگو قرار دادن این دیدار،گفتگوی بین‌الادیان و بین‌المذاهب را با جدیتی بیش‌تر پیگیری کنند.

حضور قاسم سلیمانی در بحث‌ها

در حالی که رویکرد و عملکرد جمهوری اسلامی از سوی شماری کاربران در بحث‌های مرتبط به دیدار دیروز زیر سوال است و به استهزا می‌گویند: «خودمان، خودمان را بزرگ می‌دانیم ولی در نظر دیگران چنین نیست»، گروهی دیگر در این دیدار درس‌هایی برای مملکت‌داری و روابط خارجه نظام ایران می‌دانند.

در عین حال شماری از کاربران هوادار جمهوری اسلامی نیز رویکرد حسین شریعتمداری، سردبیر روزنامه کیهان را در پیش گرفته‌اند. آن‌ها امنیت مسلمانان و مسیحیان عراق را "مدیون جانبازی" امثال قاسم سلیمانی می‌دانند.

حتی در یکی از عکس‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود، با فتوشاپ عکس دیدار پاپ و آیت‌الله سیستانی دستکاری شده و به آن، قاب عکسی از سلیمانی به همراه ابو مهدی مهندس بر میز اتاق اضافه شده است. برخی کاربران نیز به طعنه جمهوری اسلامی ایران را "جمهوری اسلامی فتوشاپ" خواندند.

قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران سوم ژانویه ۲۰۲۰ در حمله پهپادی آمریکا به کاروان حامل او به همراه ابومهدی مهندس، معاون گروه شبه‌نظامی حشد شعبی در نزدیکی فرودگاه بغداد کشته شد.