صدور قطعنامه علیه ایران

رافائل گروسی: ایران درباره ذرات اتمی کشف شده توضیح نمی‌دهد

مدیرکل آژانس در افتتاحیه شورای حکام، از وجود ذارت تحول‌یافته ایزوتوپ در مکان اعلام نشده و سکوت ۱۸ ماهه مقامات ایران در این زمینه ابراز نگرانی عمیق کرد. گروسی گفت ایران در سه محل دیگر هم به سوالات آژانس جوابی نداده است.

در نشست آنلاین شورای حکام در وین، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در باره نظارت‌بازرسان و راستی آزمایی‌ها ضروری و توافق سه ماهه‌اخیر در طول سفر به تهران، اطلاع رسانی کرد.

رافائل گروسی با اشاره به تحولات قابل توجه طرح‌های اتمی ایران در ماه‌های گذشته، تاکید کرد که ایران باید دستورالعمل اصلاح شده ۳.۱ مقررات متمم این توافق را اجرا کند. او یادآور شد که عدم انجام این کار، با تعهدات ایران در مقررات متمم توافق پادمانی مغایرت دارد. در گزارش او درباره توافق پادمانی ان‌پی‌تی با ایران نیز آمده که طبق بند ۳۰ توافق، مقررات نباید به صورت یکجانبه اصلاح شوند.

او از وجود سه سایت اعلام نشده به آژانس خبر داد و گفت مقامات جمهوری اسلامی به هیچیک از سوالات آژانس در باره مواد هسته‌ای احتمالی در این سایت‌ها جواب نداده‌اند. گروسی عنوان کرد که در نمونه‌گیری‌های محیطی از دو مورد این محل‌ها، اورانیوم طبیعی با منشا فعالیت انسانی کشف شد: «در طول سفرم به تهران نگرانی‌ام به خاطر عدم پیشرفت در شفاف‌سازی مسائل پادمانی مربوط به این مکان‌ها را به دولت ایران ابراز کردم و گفتم که آماده تلاش برای عبور از بن بست و شفاف‌سازی مسائل هستم.» 

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

رافائل گروسی، وجود ذرات چندگانه اورانیوم طبیعی با منشاء فعالیت انسانی از جمله ذرات تحول یافته ایزوتوپی در مکان اعلام نشده را، نشانه بارز وجود مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای در آنجا دانست و افزود: «ایران با گذشت ۱۸ ماه، توضیحات لازم، کامل و معتبر از نظر فنی را درباره وجود این ذرات ارائه نداده است.»

او هم‌زمان تاکید کرد که تفاه‌م‌نامه موقت با ایران، فنی است و مفاد آن با قوانین ایران سازگاری دارد: «این تفاهم‌نامه، امکان ادامه راستی آزمایی و بازرسی کامل تعهدات هسته‌ای ایران در برجام و زمان از سر گرفتن این تعهدات از سوی آژانس را فراهم می‌کند.»

مدیرکل آژانس در عین حال از عدم ارائه توضیحات معتبر فنی از سوی ایران در باره مواد هسته‌ای اعلام نشده و "این که این نوع مواد هسته‌ای تحت توافق پادمانی گزارش نشده‌اند" ابراز نگرانی جدی کرد.

گروسی تصریح کرد که نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای ایران نباید دستخوش بازی‌های دیپلماتیک شود و یاداور شد که نجات برجام بدون حضور قاطع بازرسان آژانس و تداوم کار آنها امکان‌پذیر نیست. او گفت: «بازرسان آژانس نباید ابزار چانه‌زنی قرار گیرند.»

صدور قطعنامه علیه ایران

در جلسه شورای حکام، قرار است پیشنهاد آمریکا برای صدور قطعنامه علیه ایران نیز بررسی شود. دیپلمات‌های آمریکایی به همین منظور، گزارشی سه صفحه‌ای در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران تهیه کرده‌‌اند تا نسبت به افزایش دامنه فعالیت‌های هسته‌ای ایران واکنشی نشان داده شود.

در صورت صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام، پرونده ایران می‌تواند به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفته است: «امیدواریم عقل غلبه کند و اگر چنین نشود راهکارهایی داریم.»

مقامات جمهوری اسلامی پیشنهاد اروپا برای نشست مشترک با همه امضاکنندگان توافق اتمی را رد کرده‌ و هر جلسه‌ای را به لغو تحریم‌های آمریکا منوط کرده‌اند. ایران برای اعمال فشار در این راستا، از یک هفته قبل نیز دامنه بازرسی‌ها از سایت‌های اتمی خود را محدود کرده است. گروسی در وین به خبرنگاران گفت که نظارت بر غنی‌سازی اورانیوم کماکان ادامه خواهد داشت اما در حوزه‌های تحقیقات یا استخراج سنگ اورانیوم این نظارت‌ها محدود شده‌اند. او وضعیت را "یک آسیب بسیار بزرگ" توصیف کرد.

جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا سیگنال‌هایی مبنی بر بازگشت ایالات متحده به برجام داده اما مسئله را به پایبندی ایران به مفاد برجام مشروط کرده است. مقامات ایرانی نیز متقابلا می‌گویند آمریکا به طور یکجانبه توافق اتمی را  فسخ کرده و دیگر عضو این توافق نیست که بخواهد شروطی برای طرف مقابل تعیین کند. آنها بازگشت ایران به تعهدات برجامی را مشروط به لغو کامل تحریم‌ها از سوی آمریکا کرده‌اند.

توافق موقت و سه ماهه آژانس و ایران محرمانه است اما رافائل گروسی ، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی هسته‌ای،  در یک سخنرانی در موسسه تحقیقاتی "ابتکار مهار خطر اتمی" (Nuclear Threat Initiative) سازوکار این توافق را مانند جعبه سیاه‌ای توصیف کرد که در آن همه داده‌ها در مورد حساس‌ترین فعالیت‌های ایران مانند غنی‌سازی اورانیوم‌، ذخیره می‌شوند.